Twórcze i praktyczne wykorzystywanie resztek tkanin to ważny element ekoszycia. Jest na to sporo sposobów, wiele inspiracji znajdziesz, śledząc hasztag wyzwania #codoskrawka, które prowadzę na Instagramie. Dziś chcę przybliżyć jeden z moich ulubionych sposobów na wykorzystanie najpięknieszych skrawków. Szczerze mówiąc, dopiero niedawno za sprawą nieocenionej Uli dowiedziałam się, że to – co od jakiegoś czasu robię intuicyjnie – można zaklasyfikować jako odmianę techniki crazy patchwork, czyli patchworku opartego o szalone i nieregularne kształty. Tkanina ze skrawków to może być ciekawy sposób na niepowtarzalny projekt.
Moja przygoda z tą techniką zaczęła się spontanicznie. Chciałam po prostu wykorzystać maleńkie kawałki ulubionego lnu, więc zaczyłam je ze sobą zszywać, kawałek po kawałeczku, tworząc nową tkaninę. To było dla mnie bardzo ciekawe i wyciszające doświadczenie. Dać się prowadzić temu, co mam. Nie wymyślać kształtów, ale podążać za ograniczeniem, które narzuca trzymany w ręku materiał.
Do techniki crazy patchwork można podejść na kilka sposobów. Są nawet wzory na tego typu quilty. To, co mnie interesuje, to wykorzystanie ścinków, skrawków i resztek do stworzenia nowej, użytecznej tkaniny. Chcę kreatywnie przekształcać to, co mam, a nie ruszać do sklepu po kolejne piękne tkaniny.

Nowa tkanina ze skrawków – czego potrzebujesz?
Jeśli szyjesz, na pewno masz w swojej pracowni większość potrzebnych materiałów! Skrawki tkanin, kolorystycznie dobrane nici, maszyna do szycia, ostre nożyczki lub jeszcze lepiej mata do krojenia oraz nóż krążkowy, linijka, mydełko krawieckie (lub inny pisak do tkanin), szpilki, żelazko.
Jako materiał można również wykorzystać tkaninę odzyskaną z niepotrzebnej/starej odzieży czy akcesoriów domowych. W przypadku tkaniny używanej zawsze upewnij się, że materiał nie jest zniszczony. Oczywiste problemy, jak dziury, plamy czy zmechacenie zobaczysz gołym okiem, przetarcia ujawnią się, gdy obejrzysz tkaninę pod światło.
Skrawki, skraweczki
Jak będzi wyglądać twoja nowa tkanina ze skrawków zależy przede wszystkim od materiałów, które wybierzesz. To ważny etap projektu. Nie bierz wszystkiego, co popadnie. Pamiętaj, by używać jedynie tkanin bez dodatku strechu. Pierwsze próby najlepiej podejmować z bawełną lub lnem. Ale szalone patchworki możesz wykonać również z wiskozy, ekoskóry, washpapy, miksów odzieżowych, stabilnych poliestrów. Każdy rodzaj tkaniny wymaga doboru odpowiednich igły i nici. Do jednego projektu wybieraj tkaniny o podobnej gramaturze. Warto segregować swoje skrawki właśnie według tego klucza. Więcej o przechowywaniu tkanin, które wspiera proces kreatywny, przeczytasz TU, KLIK!
Teraz kwestia estetyczna, czyli dobór skrawków według kolorów i wzorów. Tu wiele zależy od twojego gustu. Kompozycja crazy patchwork wcale nie musi być szalona i chaotyczna. Jeśli skupisz się na stonowanej, jednorodnej kolorystyce możesz uzyskać nawet minimalistyczny efekt. Mój ulubiony przepis na crazy patchork to jeden kolor dominujący w 2-3 odcieniach plus jakiś print dla kontrastu. Inny sposób na złagodzenie tego szaleństwa to tworzenie bloków w kształcie kwadratów lub pasów, lub skupienie się na kształtach o kątach prostych.

Jeśli nie masz maszyny do szycia, możesz spróbować szycia ręcznego. Nie jest to idealne rozwiązanie w tym wypadku, bo szwów będzie dużo i każda niedoskonałość będzie widoczna. Ale jeśli ściegi wykonasz starannie, efekt może być zadowalający. Proste projekty do wykonania za pomocą szycia ręcznego znajdziesz TU, KLIK.
Niech będzie gładko
Do pracy z patchworkami polecam matę samogojącą i nóż krążkowy. Pamiętam, jak lata temu próbowałam skroić swój pierwszy patchwork nożyczkami. Dało się, ale upierdliwe to było bardzo. Na macie łatwiej o linie proste, można też kroić wiele elementów na raz. Robota idzie o wiele szybciej. Nasz cel to uzyskać gładką jednorodną tkaninę, dlatego kolejne elementy muszą być przyszywane z bardzo dużą precyzją. Linie proste uzyskujemy poprzez cięcie od linijki.
Nie zrażaj się jednak, jeśli nie masz maty i noża krążkowego, mały projekt z bawełny czy lnu spokojnie wykonasz korzystając z nożyczek. Profesjonalne przybory przydadzą się najbardziej, przy większych formach oraz bardziej niesfornych tkaninach, np. wiskozie (więcej o szyciu z wiskozy przeczytasz TU, KLIK).
Podążaj za nitką prostą
Nitka prosta to nitka osnowy. Osnowa to nitki ułożone równolegle do brzegu fabrycznego (krajki) tkaniny. Układając kolejne elementy należy podążać za nitką prostą tkaniny. Dzięki temu tkanina nie będzie się gufrować, po praniu szwy pozostaną na swoim miejscu. To zasada znana każdej krawcowej, przestrzegamy jej bezwględnie, szyjąc ubrania. Jeżeli planujesz stworzyć tkaninę, którą potem wykorzystasz do projektu ubraniowego, koniecznie zwróć uwagę na nitkę prostą! To samo jeśli chcesz np. uszyć duży obrus.
Natomiast w przypadku małych form możesz kompletnie się nie przejmować zasadą nitki prostej. Nie będzie to miało specjalnego znaczenia. Podobnie przy średnich formach pikowanych (np. poszewka na poduszkę) małe odstępstwo nie powinno sprawić problemu. To jeden z powodów, dla których crazy patchork szczególnie polecam do eksperymentów z mniejszymi formami.
A co z wykończeniem szwów?
Poniższy tutorial to taka wersja minimum. Tworząc nową tkaninę, musisz wziąć pod uwagę jej przeznaczenie i od tego uzależnić wykończenie szwów. Jeśli gotowy produkt będzie miał podszewkę, to można brzegi zostawić otwarte. W innym wypadku trzeba brzegi wykończyć: zygzakiem, overlockiem lub ściegiem francuskim.
Nowa tkanina ze skrawków – krok po kroku

- Przygotuj skrawki, ktore chcesz wykorzystać w projekcie. Jeśli są pogniecione, koniecznie je wyprasuj zanim zaczniesz pracę. Na tym etapie możesz wstępnie ułożyć sobie kompozycję, która cię interesuje. Ja w przypadku najmniejszych skrawków często decyduję się na pracę bez projektu.

2. Zszywanie zaczynamy od najmniejszych elementów. Weź dwa kawałki materiału, połącz je ze sobą szpilkami i zszyj po LINI PROSTEJ. To bardzo ważne, by linia szycia była prosta, w innym wypadku tkanina nie będzie płaska. Jeśli twoje elementy nie mają lini prostych, wyznacz je za pomocą linijki i markera/kredy do pisania na tkaninach. Albo przytnij elementy przed krojeniem. W powyższym wypadku jako prowadznicę wykorzystałam paski na tkaninie.
3. Naddatki na szwy przytnij (w zależności od potrzeb na 0,5-1 cm) i zaprasuj. Jeśli twój projekt tego wymaga, wykończ brzeg wybraną metodą przed zaprasowaniem (rób to po dołączeniu każdego kolejnego elementu).
4. Dodaj kolejny element. Znowu szukając lini prostych. Jak widzisz, mój kolejny element jest dłuższy, wybrałam go ze względów estetycznych. W takim wypadku po przyszyciu i zaprasowaniu nowego elementu, przycinam wystający element, tak by w tym miejscu uzyskać linię prostą. Powtarzam ten krok tak długo, aż uzystkam porządaną wielkość tkaniny.

5. Gdy skrawki robią się za małe (nowy element zawsze musi być równy lub dłuższy niż brzeg, do którego go doszywasz), by je doszyć do lini prostych w projekcie, przerywasz szycie danego bloku i tworzysz nowy (zaczynając od punktu 2). Czynność powtarzasz tak, długo, aż osiągniesz porządaną wielkość tkaniny.

6. Gdy nowy blok jest wystarczająco duży, by go połączyć z pierwszym, możemy zszyć obie części.

Do czego wykorzystać technikę crazy patchowork
Teoretycznie z tkaniny uzyskanej poprzez zszywanie małych skrawków możesz uszyć prawie wszystko. Ale niektóre projekty sprawdzą się lepiej niż inne. Nie musisz też skupiać się na zszywaniu najmniejszych skrawków. Możesz stworzyć crazy patchwork ze sporych resztek. Będzie to świetna baza pod większy projekt, np. ubranie w stylu scrap fashion.
Tkanina ze skrawków – 14 pomysłów na projekty

1. Podstawka pod kubek (jak uszyć prostą podkładkę dowiesz się TU, KLIK)
3. Rękawica kuchenna lub łapki
6. Kompozycja do oprawy w ramki
7. Igielnik

8. Okładka na kalendarz, planer (Jak uszyć okładnę na planer dowiesz się TU, KLIK)
10. T-shirt
11. Pikowana kurtka lub płaszczyk
12. Sukienka
13. Kosmetycznka
14. Szlafrok
#CODOSKRAWKA
Ten tutorial powstał w ramach wyzwania #codoskrawka, które zainicjowałam na Instagramie. W 2021 roku chcę Was zachęcać i inspirować do intencjonalnego wykorzystywania tkanin co do skrawka. Tkaniny to ważny element naszego życia, są wszędzie. Podobnie jak plastik i papier mogą zostać wykorzystane efektywnie lub szybko trafić na wysypisko śmieci. Z radością obserwuję, że coraz więcej firm oraz rzemieślników stara się wykorzystywać skrawki tkanin. To wspaniały trend, który ma podstawy zarówno ekonomiczne, jak i ekologiczne.
Szyjąc w domu, mamy jeszcze więcej okazji do kultywowania takiego podejścia, nie musimy myśleć o aspektach biznesowych takich działań. Dla nas to czysty zysk i często świetna zabawa.
W ramach wyzwania #codoskrawka:
- Szyjemy, dziergamy, tkamy…
- Wykorzystujemy skrawki, ścinki, resztki, materiały z drugiej ręki, to co już mamy
- Robimy zdjęcie
- Publikujemy post/story, oznaczamy hashtagiem #codoskrawka i nazwą @baba_banul
A ja udostępniam wasze prace! Raz w miesiącu przyznaje wyróżnienia za najciekawsze projekty.
Miłego szycia!